Posted on May 10th, 2008 by karol
Zastępstwo stron w procesie rzymskim.
Strony procesowe
POWÓD – ACTOR, PETITOR
POZWANY – IS CUM QUO AGITUR – PRZECIWKO KTÓREMU TOCZY SIĘ SPÓR
• w procesie cywilnym możliwe było współuczestnictwo procesowe, gdy po stronie powoda lub pozwanego występowało kilka osób (CONSORTES LITIS)
• podstawą rozpoczęcia procesu było posiadanie przez strony ZDOLNOŚCI PROCESOWEJ I LEGITYMACJI PROCESOWEJ
ZDOLNOŚĆ PROCESOWA
Zdolność do występowania w procesie […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
Środki ochrony pozaprocesowej.
Środki ochrony poza procesowej stosowane przez pretora na podstawie przysługującego mu IMPERIUM,
- było nieskomplikowane
- sprawne
- pretor na prośbę osoby zainteresowanej zapoznawał się ze sprawą (CAUSAE COGNITIO), a następnie wydawał postanowienie
Środki ochrony pozaprocesowej
- interdykt
- Restitutio in integrum
- Mission in possessionem
INTREDYKT
– nakaz określonego działania lub zaniechania, celem tego środka prawnego – przeciwdziałanie stanowi rzeczy, który […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
Charakterystyka procesu kognicyjnego.
Cognitio extra ordinem (rozpoznanie poza porządkiem)
Postępowanie nadzwyczajne, druga połowa III wieku, wyparło stopniowo postępowanie zwyczajne
Proces legisakcyjny
Proces formułkowy
Proces kognicyjny -> alternatywnie obok formułkowego w okresie pryncypatu
chronologicznie
1) sędzia był urzędnikiem państwowym reprezentującym cesarza; strony nie miały wpływu na jego wybór
2) nie było podziali na dwie fazy procesowe; postępowanie przebiegało w całości, od początki aż do […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
Przebieg postępowania w procesie kognicyjnym.
Pozwanie do sądu:
- charakter urzędowego i pisemnego wezwania – LITIS DENUNTIATIO
- doręczane pozwanemu przez specjalnego urzędnika sądowego (EXECUTOR)
- pozwany powinien wówczas:
1. ustosunkować się do treści pozwu na piśmie (LIBELLUS CONTRADICTIONIS)
2. złożyć zabezpieczenie w formie zapłaty określonej sumy pieniędzy (CAUTIO IUDICIO SISTI) że stawi się w sądzie w terminie na rozprawę
Gdy obie […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
Apelacja.
W procesie republikańskim sędzia prywatny był instancją jedyną, jego wyrok był niezaskarżalny, natomiast w okresie pryncypatu powstała sytuacja odmienna. Jednak apelacja istniała jako w pełni ukształtowana instytucja prawna dopiero w okresie Sewerów.
Następowało przez złożenie, przynajmniej przez jedną ze stron, żądania ponownego rozpoznania sprawy, sędziemu do protokołu lub w piśmie zwanym LIBELLUS APPELLATIONIS
Sędzia, którego wyrok został […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
EGZEKUCJA OSOBISTA
W wypadku, kiedy zasądzony pozwany (dłużnik) nie podważał ważności wyroku w postępowaniu wszczętym na podstawie specjalnego powództwa egzekucyjnego, powód – zgodnie ze swoim wyborem – mógł przeprowadzić egzekucję osobistą lub majątkową.
Powód (wierzyciel) na podstawie upoważnienia pretora zabierał pozwanego do wiezienia prywatnego (swego domu) aż do czasu zapłaty lub odpracowania długu. Oddany powodowi niewypłacalny dłużnik […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
WYROK I JEGO PRAWOMOCNOŚĆ
Wyrok kończył postępowanie apud iudicem czyli sędziowskie rozstrzygnięcie spornej sprawy.
Sąd był zobowiązany do wydania wyroku, posłuch dla nakazu zawartego treści formułki pretorskiej wymuszał pretor w przypadku potrzeby poprzez nakładanie na opornego kary pieniężnej( multa).
Sędzia miał możliwość uchylenia się od obowiązku wydania wyroku jeśli oświadczył, że” sprawa nie jest dla niego jasna”. Jeżeli […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
POSTĘPOWANIE IN IUDICIO [apud iudicem]
apud iudicem =”u sędziego”
Postępowanie apud iudicem było wolne od formalistyki już w okresie procesu legisakcyjnego i takie pozostało w procesie formułkowym.
W postępowaniu apud iudicem obecność stron nie była konieczna. Rozprawy wyznaczano na godziny przedpołudniowe i jeżeli jedna ze stron nei stawiła się bez usprawiedliwienia – stosowano przepis Ustawy XII […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
LITIS CONTESTATIO I JEJ SKUTKI
Ten akt kończył postępowanie in iure. W procesie legisakcyjnym było to formalne utwierdzenie sporu, czynność dokonywana w obecności pretora. Strony procesowe wzywały świadków „testes estote!” ( bądźcie świadkami”).
W procesie formułkowym natomiast był to akt dokonywany między pretorem a stronami, jego forma nie jest dokładnie znana. Jego treść sprowadzała się do tego, […]
Filed under: 1 | No Comments »
Posted on May 10th, 2008 by karol
OBRONA POZWANEGO W PROCESIE FORMUŁKOWYM
Pozwany stawiwszy się przed magistraturą, po zapoznaniu się z roszczeniem oraz jego podstawą prawną, mógł wybrać różne sposoby zachowania się, którymi hipotetycznie mogły być:
1) uznanie roszczenia powoda (confessio in iure)
2) zachowanie bierne, niewdawanie się w spór (indefensio)
3) lub wdanie się w spór poprzez:
a. zanegowanie (zaprzeczenie) roszczenia (negatio)
b. podniesienie zarzutu procesowego (exceptio)
Confessio […]
Filed under: 1 | No Comments »